Το ζήτημα της μετάφρασης της Καινής Διαθήκης κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας

Περίληψη

Στην παρούσα μελέτη, με θέμα “Το ζήτημα της μετάφρασης της Καινής Διαθήκης κατά
την περίοδο της Τουρκοκρατίας”, θα προσπαθήσουμε να εστιάσουμε χρονικά την έρευνά μας από
το δεύτερο μισό του 16ου αιώνα έως το πρώτο μισό του 18ου αιώνα. Η περίοδος της
Τουρκοκρατίας στον ελληνικό χώρο χαρακτηρίζεται από μια κατάσταση συνεχών πολέμων,
μεγάλης οικονομικής εξαθλίωσης, πολιτικής ανωμαλίας και αμάθειας. Μέσα σ' όλα αυτά
συγκαταλέγονται και οι πιέσεις, τόσο από την πλευρά των Οθωμανών με διώξεις, μαρτύρια κ.ά.,
όσο και από την πλευρά των Προτεσταντών και των Ρωμαιοκαθολικών με την επεκτατική τους
δράση, καθώς και οι “προστάτιδες δυνάμεις” Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία, οι οποίες με τη σειρά τους
ανέπτυξαν τις διπλωματικές μεθόδους προς άσκηση της επιρροής τους, στο εσωτερικό του
υπόδουλου ελληνισμού.
Τα σπουδαιότερα γεγονότα κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, τα οποία και θα
αναπτύξουμε, είναι οι συνεχείς μεταφραστικές προσπάθειες της Καινής Διαθήκης, η δυνατότητα
καθιέρωσης της δημοτικής γλώσσας, καθώς και η εμπλοκή των ξένων βιβλικών εταιριών. Τα
παραπάνω είχαν ως απώτερο σκοπό, την μεγαλύτερη και ευκολότερη προσέγγιση της Γραφής από
τον υπόδουλο Ορθόδοξο Έλληνα. Επίκεντρο όλων των ανωτέρω, αποτελεί η στάση της
Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία ενεργούσε με σκεπτικισμό και ποιμαντική σύνεση αλλά και η
δράση των αγίων Κοσμά Αιτωλού, του Νικόδημου Αγιορείτη, κ.ά. που με το λόγο τους, ποίμαιναν,
καθοδηγούσαν και μετέδιδαν το μήνυμα του Ευαγγελίου σ' όλο το υπόδουλο γένος. Ο αμαθής
υπόδουλος Ελληνισμός μπορεί να μην ήταν σε θέση να διαβάσει τη δύσκολη γλώσσα της Γραφής,
αλλά μπόρεσε να λάβει από τα λόγια των Αγίων και των μυστηρίων της Εκκλησίας, το μήνυμα και
το νόημά της. Με αυτόν τον τρόπο, ο υπόδουλος Ελληνισμός οπλίστηκε πνευματικά για να
επιβιώσει τα δύσκολα χρόνια της σκλαβιάς και να φτάσει τελικά στο “ποθούμενο”, που ήταν η
ελευθερία.