https://koinonia.petheol.gr/index.php/koinonia <p><strong>ISSN:&nbsp;2623-3738</strong></p> <p>Το περιοδικό «Κοινωνία» είναι η ετήσια, ηλεκτρονική, επιστημονική έκδοση της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων και συνιστά μετεξέλιξη της έντυπης έκδοσής του. Στο «Κοινωνία» φιλοξενούνται, κατόπιν τυφλού συστήματος αξιολόγησης (peer-review), πρωτότυπες εργασίες (μελέτες και άρθρα), όλων των γνωστικών πεδίων της επιστήμης της Θεολογίας και των συναφών κλάδων στα Ελληνικά, Αγγλικά, Γερμανικά και Γαλλικά. Επιπλέον στις σελίδες του περιοδικού δημοσιεύονται επιλεγμένα κείμενα διαλέξεων και εισηγήσεων από σεμινάρια, ημερίδες και συνέδρια, που διοργανώθηκαν από την Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων. Το ηλεκτρονικό περιοδικό Κοινωνία κυκλοφορεί εξαμηνιαία/ δύο φορές τον χρόνο.</p> Πανελλήνιος Ένωσις Θεολόγων el-GR Περιοδικό Κοινωνία 2623-3738 https://koinonia.petheol.gr/index.php/koinonia/article/view/132 <p>Ο Άγιος Πατρίκιος αποτελεί μια ιδιαίτερη μορφή για τον Χριστιανισμό στην Ιρλανδία. Η παρούσα μελέτη εστιάζει στις ομοιότητες και διαφορές που φαίνεται ότι υπάρχουν ανάμεσα στον Άγιο Πατρίκιο και στους προϋπάρχοντες Δρυίδες του νησιού, αλλά και στις θεραπευτικές διαστάσεις της δράσης του. Η έρευνα αυτή βασίζεται σε αρχαία και μεταγενέστερα κείμενα και αποκαλύπτει ότι η ανάγκη εύρεσης ή επινόησης ομοιοτήτων πιθανώς να πηγάζει από την ανάγκη των προσήλυτων Ιρλανδών να καλύψουν το κενό που άφησε η απουσία της πρότερης κοινωνικής και θρησκευτικής δράσης των Δρυίδων.</p> Κωνσταντίνος Γιαννούλης Δρ. Βαΐτσα Γιαννούλη ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-03-07 2025-03-07 65 1 1 15 https://koinonia.petheol.gr/index.php/koinonia/article/view/134 <p>Η παρούσα εργασία εξετάζει τη σχέση της Ορθόδοξης Θεολογίας με την τεχνητή νοημοσύνη, αναλύοντας τη θεολογική και ηθική διάσταση αυτής της σχέσης. Εξετάζεται η έννοια της ανθρώπινης ελευθερίας και της δημιουργικότητας, που αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία της Ορθόδοξης πίστης και πώς αυτά σχετίζονται με τις τεχνολογικές εξελίξεις. Η εργασία αναφέρει τις απόψεις των Πατέρων της Εκκλησίας σχετικά με την ελευθερία του ανθρώπου και την ηθική ευθύνη, προτείνοντας έναν θεολογικό και ηθικό οδηγό για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Ειδικότερα, αναδεικνύεται η σημασία της αγάπης, της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης, ως θεμελιώδεις αξίες για την ανάπτυξη και εφαρμογή της τεχνολογίας, σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση. Η εργασία καταλήγει σε προτάσεις για τη μελλοντική έρευνα, αναδεικνύοντας τη σημασία της ηθικής καθοδήγησης και της συνεργασίας μεταξύ επιστήμης και πίστης.</p> Δρ. Εμμανουήλ (π. Ευγένιος) Γεωργαντάκης ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-03-07 2025-03-07 65 1 16 27 https://koinonia.petheol.gr/index.php/koinonia/article/view/135 <p>Στο Σύμβολο της Νίκαιας-Κωνσταντινούπολης η Εκκλησία, δηλωτική της νέας εν Χριστώ πραγματικότητας, χαρακτηρίζεται από τις ιδιότητές της, ως Μία, Αγία και Καθολική και Αποστολική. Ειδικότερα, ο επιθετικός προσδιορισμός «καθολική», είναι η ιστορική έκφραση που δηλώνει ότι πάντα, σε κάθε χρόνο και σε κάθε τόπο, αυτή παραμένει η ίδια, ακατάλυτη, σε αντίθεση με τους ετεροδόξους.</p> Δρ. Σταύρος Ευστρατίου Αβαγιάννης ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-03-07 2025-03-07 65 1 28 38 https://koinonia.petheol.gr/index.php/koinonia/article/view/136 <p>Σκοπός του παρόντος άρθρου είναι η παρουσίαση των κριτηρίων μετανοίας των αρνησίχριστων, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, όπως αυτά διαμορφώθηκαν από&nbsp; την εκκλησιαστική παράδοση και καταγράφηκαν από τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη. Αρχικά, επιχειρείται ο ορισμός του όρου «Νεομάρτυρας», η διάκριση των Νεομαρτύρων σε ομάδες καθώς και η αναλυτικότερη εξέταση της ομάδας των πρώην αρνησίχριστων. Έπειτα, ακολουθεί ιστορική αναδρομή, σχετικά με την περίπτωση των πεπτωκότων από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια έως το Βυζάντιο, μέσα από την οποία φανερώνεται η τροποποίηση των πρακτικών της Εκκλησίας πάνω στο θέμα, ανάλογα με το εκάστοτε ιστορικό συγκείμενο. Στη συνέχεια, εξετάζονται τα κριτήρια μετανοίας των αρνησίχριστων, που παραθέτει ο Άγιος Νικόδημος στο Νέο Μαρτυρολόγιο και επισημαίνεται ότι ο βασικότερος λόγος &nbsp;επιστροφής της Εκκλησίας στην πρακτική του μαρτυρίου έγκειτο στον ιεραποστολικό χαρακτήρα της θυσίας των Νεομαρτύρων και στη θρησκευτική και εθνική ανάταση, που προκαλούσαν στους ομοδόξους και ομογενείς τους μέσα από τη θυσία τους.</p> Γρηγόριος Σαρβάνης ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-03-07 2025-03-07 65 1 39 48 https://koinonia.petheol.gr/index.php/koinonia/article/view/138 <p>ργηθήκαν και δημιουργούνται σταδιακά εξ’ αυτού επέδρασαν σημαντικά σε έναν από τους βασικούς τομείς του ανθρώπινου βίου, την παιδεία, εκτός των άλλων τομέων, όπως είναι η οικονομία και το εμπόριο, κυρίως στον αναπτυγμένο δυτικό κόσμο, αλλά και στις υπόλοιπες ανθρώπινες κοινωνίες του πλανήτη. Είναι διάχυτος ο προβληματισμός στις μέρες μας γύρω από τη νέα κοινωνική πραγματικότητα που συντίθεται σταδιακά στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, προξενώντας βαθιά αναδόμηση των παραδοσιακών αρχών και αξιών του κοινωνικού συνόλου. Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζεται η κατάσταση που δημιουργείται από την επιβολή των νέων συνθηκών διαβίωσης της παγκοσμιοποιημένης ανθρωπότητας στις νέες βάσεις της ομογενοποιημένης πολιτισμικής και θρησκευτικής πραγματικότητας και των πολυφυλετικών, πολυπολιτισμικών και πολυθρησκευτικών κοινοτήτων. Στη δεύτερη ενότητα, ακολουθεί η αναφορά στην επίδραση της Παγκοσμιοποίησης στην εκπαίδευση και στην εργαλειοποίηση της δεύτερης ως μοχλός υπηρεσίας στις επιταγές της πρώτης. Στην τρίτη ενότητα, γίνεται αναφορά στη σχεσιοποίηση της Παγκοσμιοποίησης με τη σχολική ηγεσία. Η μετακίνηση του κέντρου βάρους της προσφερόμενης αγωγής από τον παιδαγωγικό-μορφωτικό στον καθαρά εκπαιδευτικό για την εξυπηρέτηση των απαιτήσεων της Παγκοσμιοποίησης, ασκεί σημαντική επίδραση και στον ρόλο του σχολικού ηγέτη. Στις νέες εκπαιδευτικές συνθήκες που δημιουργούνται η ευθύνη του είναι αυξημένη για την ικανοποίηση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτισμικών αναγκών της Νέας Εποχής. Τέλος, ακολουθεί η παράθεση των συμπερασμάτων.</p> Δρ. Κωνσταντίνος Σπαλιώρας ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-03-07 2025-03-07 65 1 49 66 https://koinonia.petheol.gr/index.php/koinonia/article/view/140 <p>Η θέσπιση του πασχάλιου κανόνα από την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο είχε ως στόχο την εξασφάλιση της λειτουργικής ενότητας των Ορθοδόξων, επί τη βάσει της δογματικής ενότητας εν τη πίστει. Στα Πρακτικά του εν Κωνσταντινουπόλει Πανορθοδόξου Συνεδρίου (1923), απ’ όπου εισάγεται το ζήτημα της αλλαγής του ημερολογίου, διασπάται η λειτουργική ενότητα των τοπικών ορθοδόξων Εκκλησιών, ενώ τίθεται πλέον ανοικτά και το &nbsp;θέμα συνεορτασμού με ετερόδοξες (αιρετικές) χριστιανικές κοινότητες και ομολογίες. Φαίνεται, λοιπόν, ως να υπάρχουν δύο αντίθετες ερμηνευτικές προσεγγίσεις του γράμματος και του πνεύματος του πασχάλιου κανόνα, με σαφείς απολήξεις επί της εκκλησιολογίας.</p> Βασίλειος Ι. Τουλουμτσής ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-03-07 2025-03-07 65 1 67 78 https://koinonia.petheol.gr/index.php/koinonia/article/view/141 <p>Το ενδιαφέρον της παρούσας μελέτης στρέφεται γύρω από τη φιλοσοφία της<br>χριστιανικής αρχιτεκτονικής με σκοπό το να επανερμηνευτούν κάποια κρίσιμα<br>ζητήματα που έχουν προκύψει από τις νεότερες τεχνοϊστορικές έρευνες. Στη μελέτη<br>μας αξιώνουμε να προσεγγίσουμε έννοιες όπως αυτή της σταθερότητας και της<br>βαρύτητας, οι οποίες αποτελούσαν αποχρώντες όρους για την επίτευξη του ωραίου<br>στη ρωμαϊκή αρχιτεκτονική, με σκοπό να επανερμηνεύσουμε το πώς αυτές<br>εκφράζονται, επιτυγχάνονται και ανανοηματοδοτούνται στο πεδίο της χριστιανικής<br>ναοδομίας</p> Δρ. Ηρακλής Καραμπάτος ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-03-09 2025-03-09 65 1 79 94